Özlem VARGÜN*
Abstract
Önceki bölümde ortam odaklı sanatın ilk mağara resimlerinden Folly mimarisi yani Dadanın kırılma noktası öncesine kadar olan dönemde mekân ve eser ilişkisi ortam odaklı sanat bağlamında yeniden değerlendirilmişti. Bu makalede ortam odaklı sanat Dada hareketinden Modernizmin 1950’lere kadar olan dönemi incelenmiştir. Modernizmle birlikte ortam odaklı sanatın işlevsel ve pragmatik özelliği değişip dönüşerek eleştirel ve kavramsal boyuta yönelmiştir. Yani Modernizm öncesi mekanı ele alış biçimi ile sonrası değişim gösterdiği için mekân ve eser ilişkisi ortam odaklı sanat bağlamında yeniden değerlendirilmiştir. Ortam odaklı sanatın yeniden okumalarında nadire kabinlerinin ortam odaklı yerleştirmelerin başlangıç noktası olabileceği örneklerle açıklanmış ve Modernizm sonrası yerleştirmelerle bağlantısı kurulmuştur. Modernizm ile birlikte ortaya çıkan akımlarda ortam odaklı sanat; eleştirel bakışla kendine özgü yeni bir alan açmış ve sanatçılar mekânı aktif olarak söylemlerinin bir parçası haline getirmiştir.
Keywords
Site-specific Art, Cabinet de Curiosite, Gesamtkunstwerk, Site, Folly Architecture.
References
Antmen, Ahu. (2009). 20. yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.- Artun, Ali. (2014). Tarih Sahneleri, Sanat Müzeleri 1, Müze ve Modernlik. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Artun, Nur, Altınyıldız. (2012). Erotik Katedral: Kurt Schwitter’ın Mimarlığa Oyunu. Nur Altınyıldız Artun ve Roysi Ojalvo (Haz./Ed.) Arzu Mimarlığı, Mimarlığı Düşünmek ve Düşlemek, s.47-72. İstanbul: İletişim Yayınları
- Bachelard, Gaston. (2014). Mekanın Poetikası. (Alp Tümertekin, Çev.). İstanbul:İthaki Yayınları.
- Bourdieu, Pierre. (2012). Sanat Aşkı. Ali Artun (Ed.). Sanat Müzeleri/ Tarih Sahneleri/ Müze ve Eleştirel Düşünce s.225-233. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Bürger, Peter. (2014). Avangard Kuramı. (Erol Özbek Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları
- Demos, T.J. (2003). Rethinking Site-Specificity. Art Journal, 62, s. 98-100.
- Eroğlu, Özkan. (2014). Arte Povera. İstanbul: Tekhne.
- Foster, Hal. (2017). Gerçeğin Geri Dönüşü. (Esin Hoşsucu Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Freeland, Cynthia. (2008). Sanat Kuramı. (Fisun Demir Çev.). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
- Kazmaoğlu, Mine. (1997). Velde, Henry van de. Zeynep Rona ve Müren Beykan (Yay. Yön.). Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, s.1876. İstanbul: Yem Yayın.
- Lynton, Norbert. (2004). Modern Sanatın Öyküsü. (Cevat Çapan ve Sadi Öziş, Çev.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- O’Doherty, Brian. (2010). Beyaz Küpün İçinde, Bir Mekanın İdeolojisi. (Ahu Antmen Çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Ragon, Michel. (2010). Modern Mimarlık ve Şehircilik Tarihi (Murat Aykaç Erginöz, Çev). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Rona, Zeynep.(1997). Dadacılık. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. (Zeynep Rona ve Müren Beykan, (Yay. Yön.). s. 417-418. İstanbul: Yem Yayın.
- Suderburg, Erica. (2000). Site Site Intervention Situating Installation Art. Minnesota: The University of Minnesota Press. Vesely, Dalibor. (2014). Sürrealizm, Mit ve Modernite. Nur Altınyıldız Artun (Ed.). Sürrealizm Mimarlık; Mekan Sanatı. s. 59-92. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Yücel, Derya. (2012). Yeni Medya Sanatı ve Yeni Müze; Dijital Sanat Pratiklerinin Müzeolojik Bağlamda Değerlendirilmesi. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi.
- (http-1) https://tr.wikipedia.org/wiki/Gesamtkunstwerk (Erişim: 07.07.2020)
- (http-2) https://www.moma.org/calendar/exhibitions/272 (Erişim: 07.07.2020)
- (http-3) https://en.wikipedia.org/wiki/Cabinet_of_curiosities (Erişim: 07.07.2020)
- (http-4) https://www.britannica.com/art/Kunstkammer (Erişim: 07.07.2020)
- Gasset, Ortega y. (1921). Meditacion Del Marco. Scribd. https://goo.gl/nnphSN (Erişim: 01.01.2018)
- Gümüş, Semih. (2012). Çözümleyici Eleştiri. Google Kitaplar. https://goo.gl/3WqD7v (Erişim:01.01.2018)
- Kane, Josie. (2013). Henry van de Velde and the Total Work of Art. Europen Architectural History Network. https://goo.gl/BGJQQM (Erişim:01.01.2018)