Menekşe DIVRAK*
Abstract
Bu çalışmanın amacı, müze atmosferinin ziyaretçi üzerindeki etkisini ölçme ve müze atmosfer faktörlerini belirlemeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmektir. Konu ile ilgili yapılan literatür taraması sonucu hazırlanan ölçek; 2017 yılında İstanbul Oyuncak Müzesi’ni ziyaret eden 10 yaş üstü toplam 455 ziyaretçi ile yapılmış fakat soruların bazılarının cevaplanmaması nedeniyle 292 ziyaretçinin ilgili maddelere tam katılımı ile analiz gerçekleştirilmiştir. Geçerlilik ve güvenirliği belirlemek için yapılan istatiksel işlemler ve açımlayıcı faktör analizi sonucu ölçeğin 6 faktörden oluştuğu görülmüştür. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik kat sayısı 0,966 olarak bulunmuştur. Bu çalışma, farklı veri kaynaklarından elde edilen bilgiler, ölçek uygulaması sonucu elde edilen bulguların kavramsal çerçeve ile uyumlu olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda atmosfer faktörlerini belirlemeye yönelik tutumları gösteren geçerli ve güvenilir bir ölçme aracıdır.
Keywords
müze, müze atmosferi, müze atmosfer faktörleri ölçeği, İstanbul Oyuncak Müzesi
References
Referans1 Anderson, B. (2009). Affective Atmospheres. Emotion, Space and Society. Volume 2, Issue 2, p. 77-81.- Referans2 Ariffin, H. F.; Bibon, M. F.; Abdullah, R. P. S. R. (2012). Restaurant’s Atmospheric Elements: What Customer Wants. Procedia-Social and Behavioral Sciences, Volume 38, 380–387.
- Referans3 Berman, B.; Evans, J.R. (2004). Retail Management: A Strategic Approach, 9th Edition, USA: Prentice-Hall.
- Referans4 Bitner, M. J. (1992). Servicescapes: The Impact of Physical Surroundings on Customers and Employees. Journal of Marketing Volume 56, p. 57-71.
- Referans5 Böhme, G. (1993). Atmosphere as The Fundamental Concept of a New Aesthetics. Thesis Eleven Volume 33, Issue 1, 113–126.
- Referans6 Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel Kavram ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yöntemi. Güz 2002, S. 32, ss. 470-483.
- Referans7 Büyüköztürk, Ş.; Çakmak, E. K.; Akgün, Ö. E.; Karadeniz, Ş.; Demirel, F.; (20129. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık Ankara.
- Referans8 Çakmur, H. (2012). Araştırmalarda Ölçme – Güvenilirlik – Geçerlilik. TAF Preventive Medicine Bulletin. 11 (3) ss. 339-344.
- Referans9 Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: Sosyal ve Lisrel Uygulamaları, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
- Referans10 Davidson, J.; Milligan, C. (2004). Embodying Emotion, Sensing Space: Introducing Emotional Geographies. Social and Cultural Geography, Volume 5, Issue 4, p. 523-532.
- Referans11 Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C., ve Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological Methods, 4(3), 272-299.
- Referans12 Liu, Y.; Jang, S. (2009). The effects of dining atmospherics: An extended Mehrabian & Russell model. International Journal of Hospitality Management, Volume 28 Issue 4, 494-503.
- Referans13 Karakoç, F. Y.; Dönmez, L. (2014). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Temel İlkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, Mayıs 2014, S 40, ss. 39-49.
- Referans14 Kartal, S. K.; Dirlik, E. M. (2016). Geçerlik Kavramnın Tarihsel Gelişimi ve Güvenirlikte En Çok Tercih Edilen Yöntem: Cronbach Alfa Katsayısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (4), ss.1865-1879.
- Referans15 Kottasz, R. (2006). Understanding the Influences of Atmospheric Cues on the Emotional Responses and Behaviours of Museum Visitors. Journal of Nonprofit & Public Sector Marketing. The Haworth Press. Volume 16, Issue 1-2, p. 95-121.
- Referans16 Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Referans17 Turley L.W.; Milliman R. E. (2000). Atmospheric Effects on Shopping Behavior: A Review of the Experimental Evidence. Journal of Business Research. Volume 49, Issue 2, p. 193-211.
- Referans18 Zumthor, P. (2006). Atmospheres: Architectural Environments; Surrounding Objects. Birkhäuser- Basel Switzerland. Part of Springer Science-Bussiness Medya.